Druk bezochte discussieavond basisinkomen.(*)

Woensdagavond 30 november vond  een interessante  discussie plaats in multifunctioneel centrum ‘de Baron’ te Dedemsvaart . Meer dan dertig aanwezigen van de PvdA afdelingen Hardenberg en Ommen, maar ook belangstellenden van de ChristenUnie en het CDA namen deel aan de discussie omtrent het thema ‘Basisinkomen’.

Ook de PvdA Dalfsen mengde zich in het debat.

Zoals (wellicht) bekend stemde een meerderheid van de PvdA-leden in juni 2016 tijdens de politieke ledenraad voor de motie om experimenten rondom een basisinkomen in het verkiezingsprogramma op te nemen. De bijeenkomst in Dedemsvaart kan mede in het licht van die ontwikkelingen worden bezien, maar ook als bijdrage aan het landelijke debat.

Er wordt immers steeds meer werk geautomatiseerd, en de weinige banen die er zijn worden steeds schever verdeeld over de beroepsbevolking. Is werk nu, maar ook over tien, twintig of dertig jaar nog wel zo vanzelfsprekend? Moet onbetaald werk, zoals verenigingswerk, vrijwilligerswerk of mantelzorg niet ook nadrukkelijker een plaats krijgen in de maatschappij? En vooral: moet het economische verdienmodel dan nog wel steeds via werk en inkomen uit (loon) dienst bestaan?
Een zekere mate van garantie op  een (bodem-) inkomen, niet eens veel anders dan we nu ook al doen in Nederland, zou daarbij een optie kunnen zijn.

De avond werd ingeleid door een tweetal sprekers,  een voorstander en een tegenstander van het basisinkomen. Voorstander Rene de Vent (wethouder PvdA Hardenberg) wees met name op succesvolle experimenten in het Canadese Dauphin (Manitoba), waar de terugval in uren arbeid erg meeviel. Meest opvallende resultaat was een enorme daling van het aantal ziekenhuisopnames. Een basisinkomen geeft namelijk minder stress, druk en geeft meer waardering en vrijheid.

Gitta Luiten (fractievoorzitter PvdA Hardenberg) had zich als tegenstandster opgeworpen, maar gaf meteen al veel terrein prijs door te stellen dat ze steeds meer sympathie voor de beginselen van het idee had gekregen. Het idee het basisinkomen onvoorwaardelijk te laten, en dus voor iedereen, stuitte haar tegen de borst, omdat dan ook veel mensen die het helemaal niet nodig hebben daar aanspraak op kunnen maken. Maar daar tegenover vallen veel belastingvoordelen weg, aldus Luiten. Ook wees de fractievoorzitster op  de forse besparing op de uitvoeringskosten van de sociale zekerheid. Zij wees daarbij op experimenten in Kenia, waarbij mensen toch ook erg geholpen waren met gewoon wat extra inkomen, in plaats van allerlei initiatieven om mensen aan werk te helpen.

Ook in het daarop volgende vragenvuur trok de discussie vaak naar het armoedebeleid, alhoewel Henk-Otto Limburg (PvdA Dalfsen) er nog op wees dat het begrip ruimer is dan dat. Ook aan bijvoorbeeld  de onderkant van de arbeidsmarkt geeft een basisinkomen mensen meer weerstand tegen de almaar groeiende onderhandelingsmacht van werkgevers. Door mensen meer zekerheid te geven kunnen zij beter opkomen voor hun rechten.

Opvallend was naast hun fysieke aanwezigheid ook de bijdrage aan de discussie van de wethouders Prinsse (wethouder CDA Hardenberg) en Janssen (wethouder CU Hardenberg). Beiden stelden zich zeker niet onwelwillend op tegenover het idee van een basisinkomen. Prinsse bedacht hardop om wat voor relatief kleine bedragen het eigenlijk maar gaat,  uitgaande van een basisinkomen voor alleen de mensen zonder inkomen. Wethouder Janssen hekelde met name het rondpompen van geld in ambtelijke molens. De PvdA staat dus zeker niet alleen in het onderzoeken van de mogelijkheden.

De avond had een sterk oriënterend karakter. Dat is ook goed voor zo’n eerste keer, maar daar mag het zeker niet bij blijven. De materie is zeker niet zo gemakkelijk als in één avondje met zo veel mensen besproken kan worden. En zeker niet zo eenvoudig als de titel van deze avond, “gratis geld voor iedereen”, doet vermoeden.

Toch lijkt de tijd rijp voor een nadere uitwerking van dit onderwerp. We zullen de ontwikkelingen blijven volgen.

* basisinkomen : algemeen overheid – Voorgestelde, maar nog nooit gerealiseerde, vorm van minimuminkomen, dat de verscheidenheid aan inkomens en uitkeringen zou moeten vereenvoudigen.
Het ~ zou in de plaats moeten komen van o.a. AOW, bijstand of WIA-uitkeringen, en bedoeld zijn voor iedere ingezetene, ongeacht of deze inkomen of vermogen heeft, en kan of wil werken.
Het ~ werd gesteund door D66 en de PPR (een van de bloedgroepen van Groenlinks). De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) bepleitte in 1985 de invoering van een gedeeltelijk basisinkomen. In feite geldt de AOW als een basisinkomen voor ouderen. nl ook ongeacht werk of vermogen. Ook de Wet Inkomensvoorziening Kunstenaars komt dicht in de buurt van een basisinkomen, maar dan voor een specifieke beroepsgroep. (bron: Economisch Woordenboek)

Wilt u meer weten ?
https://nl.wikipedia.org/wiki/Basisinkomen

https://en.wikipedia.org/wiki/Mincome (pagina in het Engels)

https://decorrespondent.nl/3753/het-beste-experiment-met-het-basisinkomen-begint-straks-in-finland/144284085-c67be5a2